ސައިންސް / ދުނިޔެ
އެކަނިވެރިކަމަކީ ދުވާލަކު 15 ސިނގިރޭޓު ބުއިމާ އެއްވަރުގެ ނުރައްކާތެރި ސިއްހީ ކާރިސާއެއް : ޑަބްލިއުއެޗްއޯ

އެކަނި ކޯރެއްގެ ކައިރީ މަޑުކޮށްލައިގެން ހުރި ޒުވާނެއް ފޮޓޯ:އިންޓަނެޓް
ދުނިޔޭގެ ސިއްހަތު ޖަމްޢިއްޔާ (ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯ) އިން މިހާރު ވަނީ އެކަނިވެރިކަން ދުނިޔެވީ ސިއްހީ ކާރިސާއެއްގެ ގޮތުގައި އިޢުލާނުކޮށް، އެކަނިވެރިކަމުގެ ސަބަބުން ދިމާވާ ނުރައްކާތައް ދުވާލަކު 15 ސިނގިރޭޓު ބުއިމާ އެއްވަރުކޮށްފައެވެ. އާ ދިރާސާތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި މި 'ސިއްރު ބަލިމަޑުކަން' ޖަޒުބާތީ ގޮތުންނާއި، ޖިސްމާނީ ގޮތުންވެސް ސިކުނޑިއަށާއި ހަށިގަނޑަށް ބަދަލުތަކެއް ގެނެއެވެ.
ނިއުރޯސައިންޓިސްޓުންނަށް ވަނީ ދިގުދެމިގެންދާ އެކަނިވެރިކަމުގެ ސަބަބުން ހަނދާނާބެހޭ އަދި އިޖުތިމާޢީ ގުޅުންތަކާބެހޭ ސިކުނޑީގެ މުހިންމު ބައިތައް ކުޑަވެ، ޑިމެންޝިއާ ޖެހުމުގެ ނުރައްކާ 40 އިންސައްތައަށް އިތުރުވާކަން ހޯދިފައެވެ. ހާވަޑްގެ ދިރާސާވެރިއެއް ކަމަށްވާ ޑރ. އެމީލިއާ ޗެން ވިދާޅުވީ، "އެކަނިވެރިކަމުން ހަށިގަނޑުގެ ސްޓްރެސް ރިއެކްޝަންތައް ހީވާގިކުރަނީ ގަދަފަދަ ރިއްސުންތަކާ އެއްގޮތަށް. ދިގުލާ ދާނެނަމަ، މިއީ ސިކުނޑީގެ ބައްޓަމާއި މަސައްކަތަށް މިންކުރެވޭ ބަދަލުތަކެއް ގެނުވާ ކަމެއް."
ދުވަސްވީ މީހުން މިކަމުގެ ނުރައްކަލަށް ހުށަހެޅިފައިވީ ނަމަވެސް، ދިރާސާއިން ދައްކާ ގޮތުގައި މިހާރު އެންމެ ގިނައިން އެކަނިވެރިކަން އިޙްސާސްކުރަނީ ޖެން-ޒީ ކުދިންނެވެ. އެގޮތުން 58 އިންސައްތަ ޖެން-ޒީ މީހުންނަށް އެކަނިވެރިކަން ކުރިމަތިވެފައިވާ ކަމަށް ވަނީ ހާމަވެފައެވެ. ބަލިމަޑުކަމުގެ ދުވަސްވަރު އެކަހެރިވުމާއި، ރިމޯޓްކޮށް މަސައްކަތްކުރުމުގެ ސަގާފަތާއި، ސޯޝަލް މީޑިއާގެ ބޭނުން (ގުޅުން ގިނަވިޔަސް މާނަވީ ގުޅުން މަދުވުން) މިހާރު ވަނީ ސައިކޮލޮޖިސްޓުން 'ގުޅުންތަކުގެ ކާރިސާ' ގެ ގޮތުގައި ސިފަކޮށްފައިވާ ހާލަތެއް އުފައްދާފައެވެ.
އެކަނިވެރިކަމުގެ ސިއްހީ ނުރައްކާތައް ވަރަށް ބޮޑެވެ. ނަފްސާނީ މައްސަލަތަކުގެ އިތުރުން، އެކަނިވެރިކަމުން ދިފާޢީ ނިޒާމު ބަލިކޮށް، ހިތުގެ ބަލީގެ ނުރައްކާ 29 އިންސައްތައަށް މަތިކޮށް، ކޮގްނިޓިވް ހުނަރު (ވިސްނުމުގެ ހުނަރު) ދަށްވުން އަވަސްކުރެއެވެ. ބައެއް ދިރާސާތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި އިޖުތިމާޢީ ގޮތުން ގުޅުންތައް ގާއިމުވެފައިވާ މީހުންނާ އަޅާބަލާއިރު، އެކަނިވެރި މީހުން މަރުވާ މިންވަރު 50 އިންސައްތަ އިތުރެވެ. މިކަމަށް ވަގުތުން ސަމާލުކަން ދީ، ހައްލުތަކެއް ހޯދުމުގެ މުހިންމުކަން ވަނީ ފާހަގަކުރެވިފައެވެ.