އިސްރާއީލާއި އީރާނުގެ ހަނގުރާމައިގެ ސަބަބުން ތެލުގެ އަގަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ އަސަރު ދުނިޔޭގެ އިޤްތިޞާދަށް ކުރަން ފަށައިފި

އިސްރާއީލާއި އީރާނުގެ މެދުގައި ހިނގަމުންދާ ހަނގުރާމައިގެ ސަބަބުން ދުނިޔޭގެ މާލީ ބާޒާރުތަކަށް ބޮޑެތި އަސަރުތަކެއް ކުރަން ފަށައިފިއެވެ. މި ދެ ޤައުމުގެ މެދުގައި މިސައިލްތަކާއި ޑްރޯންތައް ބޭނުންކޮށްގެން ހިންގި ހަމަލާތަކާ ގުޅިގެން، ތެލުގެ އަގު މައްޗަށް ދިޔަ ނަމަވެސް، މިހާރު އަނެއްކާވެސް އަގު ދަށަށް ގޮސްފައިވެއެވެ.

އެހެން ނަމަވެސް، މީގެ މަހެއް ކުރިއާ އަޅާބަލާއިރު ތެލުގެ އަގު 10 ޑޮލަރު މަތިވެފައިވާކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ހަކަތައިގެ އަގު މައްޗަށް ގޮސް، ޕެޓްރޯލް، ކާބޯތަކެތި އަދި ޗުއްޓީ ދަތުރުތައް ފަދަ ހުރިހާ އެއްޗެއްގެ އަގު މައްޗަށް ދިއުމުގެ ބިރު އުފެދިފައިވެއެވެ. މިއީ  3 އަހަރު ކުރިން ރަޝިޔާއިން ޔުކްރެއިނަށް ހަމަލާދިން ހިނދު ވެސް ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ތިބި މީހުންގެ ދިރިއުޅުމަށް އަސަރުކުރި ކަމެކެވެ.

ބްރެންޓް ކްރޫޑް - މައިގަނޑު ބައިނަލްއަޤްވާމީ ބެންޗްމާކް - ހުކުރު ދުވަހު ބެރަލަކަށް 78 ޑޮލަރަށްވުރެ މައްޗަށް ދިޔައެވެ. އޭގެ ފަހުން، އަގު ގާތްގަނޑަކަށް 74.50 ޑޮލަރަށް ދަށްވެފައިވެއެވެ. ނަމަވެސް މިއީ މީގެ މަހެއް ކުރިއާ އަޅާބަލާއިރު 10 ޑޮލަރު މަތީ އަގެކެވެ.

ތެލުގެ އަގު މައްޗަށް ދިއުމުން، ގިނަ މީހުންނަށް އެންމެ ފުރަތަމަ ފާހަގަކުރެވެނީ ޕެޓްރޯލްގެ އަގު މައްޗަށް ދިއުމުންނެވެ. އެހެންނަމަވެސް، ހަކަތައިގެ އަގު މައްޗަށް ދިއުމުން ދަނޑުވެރިކަމާއި އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ ދާއިރާއަށްވެސް އަސަރުކުރެއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ކާބޯތަކެތީގެ އަގުތައް މައްޗަށް ދިއުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ.

އެނަރޖީ އެސްޕެކްޓްސްގެ ޖިއޮޕޮލިޓިކްސް ޑިޕާޓްމަންޓްގެ އިސްވެރިޔާ ރިޗަރޑް ބްރޯންޒް ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މިހާރުގެ ހާލަތަކީ "ވަރަށް މުހިންމު އަދި ކަންބޮޑުވާންޖެހޭ" ހާލަތެކެވެ. ނަމަވެސް މިކަމުގެ ސަބަބުން ޔުކްރެއިންގެ ހަނގުރާމައިން ކުރި އަސަރު ފަދަ ބޮޑު އަސަރެއް ކުރާނެ ކަމަކަށް ނުބެލެވެއެވެ.

މި ހާލަތުގައި އެންމެ މުހިންމު ސުވާލުތަކަކީ އިސްރާއީލާއި އީރާނު މި ހަނގުރާމައިގައި ކިހާ ދުވަހަކު ތިބޭނެތޯ، އެހެން ޤައުމުތައް މިކަމުގައި ބައިވެރިވާނެތޯ، އަދި އެމެރިކާއިން މި ހާލަތު މަޑުޖައްސާލަން މަސައްކަތް ކުރާނެތޯއެވެ. އެންމެ މުހިންމު ކަމަކީ ހޯމުޒް ހަނިކަނޑުގައި ދަތުރުފަތުރަށް އެއްވެސް ހުރަހެއް އެޅޭތޯއެވެ. މި ހަނިކަނޑަކީ އީރާނުގެ ދެކުނު ސަރަޙައްދުގައި އޮންނަ، ދުނިޔޭގެ ތެލުގެ އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ ފަސްބައިކުޅަ އެއްބައި ދުނިޔޭގެ ބާޒާރުތަކަށް ފޯރުކޮށްދޭ މުހިންމު މަގެކެވެ.

ކެޕިޓަލް އިކޮނޮމިކްސްގެ ޑޭވިޑް އޮކްސްލީ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ތެލުގެ އަގު 10 ޑޮލަރު މައްޗަށް ދިއުމުން ޕެޓްރޯލްގެ އަގު ލީޓަރަކަށް ގާތްގަނޑަކަށް 7 ޕެންސް އިތުރުވާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މިއީ ހަމައެކަނި ތެލުގެ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ. ގޭހުގެ  އަގަށްވެސް އަސަރުކުރާނެއެވެ.

މިހާރުގެ ހާލަތުގައި ތެލުގެ އަގު މަތިވެފައި ހުރި ނަމަވެސް، މިއީ 2022 ވަނަ އަހަރު ރަޝިޔާއިން ޔުކްރެއިނަށް ހަމަލާދިން ފަހުން ދިޔަ އަގުތަކާ އަޅާބަލާއިރު މާ ދަށް އަގުތަކެކެވެ. އޭރު ތެލުގެ އަގު ބެރަލަކަށް 130 ޑޮލަރާ ހަމައަށް އަރާފައިވެއެވެ.
އެލައަންޒްގެ ޗީފް އިކޮނޮމިކް އެޑްވައިޒަރ މުހައްމަދު އެލް-އެރިއަން ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މިއީ "ދުނިޔޭގެ އިޤްތިޞާދަށް ނުރަނގަޅު ވަގުތެއްގައި ލިބޭ ނުރަނގަޅު ޝޮކެއް" އެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މިކަމުގެ ސަބަބުން ކުރު މުއްދަތުގައާއި ދިގު މުއްދަތުގައިވެސް ނޭދެވޭ އަސަރުތަކެއް ކުރާނެއެވެ.

ކެޕިޓަލް އިކޮނޮމިކްސްއިން ހިސާބުކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި ތެލުގެ އަގު އަނެއްކާވެސް ބެރަލަކަށް 100 ޑޮލަރަށް އަރައިފިނަމަ، ތަރައްޤީވެފައިވާ އިޤްތިޞާދުތަކުގެ އިންފްލޭޝަން ރޭޓް 1 އިންސައްތަ އިތުރުވެދާނެއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން މަރުކަޒީ ބޭންކުތަކަށް އިންޓަރެސްޓް ރޭޓް ދަށްކުރުމަށް ދަތިތަކެއް ކުރިމަތިވެދާނެއެވެ.

ނަމަވެސް، ޑޭވިޑް އޮކްސްލީ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މެދުއިރުމަތީގައި ހަމަނުޖެހުން އުފެދުމަކީ އާ ކަމެއް ނޫނެވެ. "ހަފްތާއެއްގެ ތެރޭގައި މިކަން ނިމުމަކަށް އައިސްދާނެ" ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.

މި ހާލަތުގައި ދުނިޔޭގެ އިޤްތިޞާދަށް ކުރާނެ އަސަރުގެ މިންވަރު ބިނާވަނީ އިސްރާއީލާއި އީރާނުގެ މެދުގައި ހިނގާ ހަނގުރާމައިގެ ނަތީޖާގެ މައްޗަށެވެ. އެހެންކަމުން، ކުރިއަށް އޮތް ދުވަސްތަކުގައި މި ދެ ޤައުމުގެ މެދުގައި ހިނގާ ކަންކަމަށް ދުނިޔޭގެ އިޤްތިޞާދީ މާހިރުން ވަރަށް ބޮޑަށް ސަމާލުކަން ދޭނެއެވެ.